
Jak wybrać źródła energii do spółdzielni energetycznej? Przewodnik dla początkujących
Opublikowano: 7/15/2025
Jak wybrać źródła energii do spółdzielni energetycznej?
Dobór właściwych źródeł wytwarzania to fundament sukcesu każdej spółdzielni energetycznej. Dobrze przemyślana strategia pozwala maksymalnie wykorzystać lokalne zasoby, zapewnić stabilne dostawy prądu i obniżyć rachunki jej członków. Poniżej wyjaśniamy, na co zwrócić uwagę i jakie technologie najczęściej się sprawdzają.
Analiza źródeł wytwórczych w okolicy to pierwszy krok do sukcesu
Spółdzielnia nie istnieje w oderwaniu od swojego regionu. Zanim zapadną decyzje inwestycyjne warto przeanalizować następujące kwestie:
- Obecne i planowane instalacje OZE – dowiedz się, jakie farmy fotowoltaiczne (PV), biogazownie czy turbiny wiatrowe już działają lub mają powstać w okolicy.
- Możliwości lokalnej sieci – dokonaj analizy obecnie wydanych warunków przyłączeniowych w swojej firmie lub gminie lub skontaktuj się w tej sprawie z operatorem sieci dystrybucyjnej.
- Profil zużycia energii – skoncentruj się również na odbiorcach energii. Przeanalizuj w jakich godzinach zużywają najwięcej energii, czy okoliczne zakłady i/lub przedsiębiorstwa pracują w godzinach 8-16, czy może zmianowo, również w godzinach popołudniowych lub nocnych. Analiza zużycia energii jest kluczowa dla funkcjonowania spółdzielni energetycznej.
Fotowoltaika - popularne rozwiązanie, ale czy wystarczające?
W praktyce jednym z najczęściej wybieranych źródeł wytwórczych jest fotowoltaika. Popularność fotowoltaiki wynika przede wszystkim z stosunkowo prostej realizacji inwestycji, niskich kosztów eksploatacyjnych oraz krótkiego czasu potrzebnego na uruchomienie instalacji. Moduły PV można relatywnie szybko postawić na odpowiednim gruncie lub dachach, a proces administracyjny jest już dobrze znany i opisany. Warto jednak pamiętać, że fotowoltaika ma swoje ograniczenia. Produkcja energii ze słońca jest silnie uzależniona od pory roku i warunków pogodowych, co oznacza, że w okresach niskiego nasłonecznienia, szczególnie zimą generowana energia może nie pokrywać bieżącego zapotrzebowania. Dlatego warto rozważyć przewymiarowanie instalacji w stosunku do poboru energii w spółdzielni lub rozważyć inne źródła OZE.
Biogazownie - dobry kompan do spółdzielni energetycznej
Naturalnym uzupełnieniem fotowoltaiki są biogazownie, które szczególnie dobrze sprawdzają się w regionach rolniczych. W przeciwieństwie do fotowoltaiki, produkcja energii z biogazu może być sterowana, co oznacza, że można zwiększyć jej intensywność w momentach, gdy energia ze słońca nie jest dostępna. Biogazownie są również doskonałym sposobem na zagospodarowanie lokalnych odpadów organicznych, takich jak resztki roślinne czy gnojowica, co doskonale wpisuje się w model gospodarki o obiegu zamkniętym. Warto jednak mieć na uwadze, że budowa biogazowni to proces bardziej złożony, wymaga większych nakładów finansowych, dłuższego czasu realizacji i spełnienia ostrzejszych wymogów środowiskowych.
Magazyn energii i energia z wiatru
Coraz częściej w kontekście spółdzielni energetycznych mówi się też o roli magazynów energii. Choć ich koszt nadal pozostaje wysoki, są one postrzegane jako kluczowy element zwiększający niezależność energetyczną wspólnot. Magazyny umożliwiają przechowywanie nadwyżek energii wytwarzanych w ciągu dnia, na przykład z fotowoltaiki i wykorzystywanie ich wtedy, gdy produkcja jest niska lub zużycie rośnie. Dobrze zaplanowany magazyn może pomóc zmniejszyć ilość energii oddawanej do sieci, a tym samym poprawić bilans ekonomiczny całego systemu. W niektórych lokalizacjach warto również rozważyć wykorzystanie małych elektrowni wiatrowych. Szczególnie tam, gdzie warunki wietrzne są korzystne i przepisy pozwalają na ich budowę.
Istniejące instalacje wytwórcze - czy każdą instalację warto dołączyć do spółdzielni energetycznej?
Ważnym elementem, który należy uwzględnić przy planowaniu źródeł energii, są już istniejące instalacje OZE należące do potencjalnych członków spółdzielni. Kluczowe znaczenie ma tu sposób rozliczania energii.
Instalacje działające w systemie net-billingu, czyli według nowych zasad, gdzie nadwyżki energii są sprzedawane po cenach rynkowych lepiej wpisują się w model spółdzielni energetycznej, ponieważ dają większą stabilność i możliwość sprzedaży energii po stałej cenie dla właściciela źródła. W przypadku starszych instalacji objętych systemem net-meteringu, sytuacja bywa bardziej złożona. Choć nie zawsze opłaca się włączenie takich źródeł do spółdzielni, to w niektórych przypadkach właśnie przystąpienie do wspólnoty może stanowić rozwiązanie. Zwłaszcza gdy właścicielowi instalacji przepadają niewykorzystane nadwyżki. Dlatego każdą taką sytuację warto analizować indywidualnie, z uwzględnieniem konkretnego profilu zużycia oraz potencjalnych korzyści dla całej spółdzielni i właściciela instalacji wytwórczej.
Współpraca pomiędzy przedsiębiorcami, a samorządami jako klucz do sukcesu
Sukces spółdzielni energetycznej w dużej mierze zależy od umiejętności budowania lokalnych partnerstw. Szczególnie pomiędzy przedsiębiorcami, samorządami i innymi uczestnikami rynku. Wspólne działania pozwalają nie tylko efektywniej wykorzystać dostępne zasoby, ale też lepiej dopasować kierunki rozwoju energetyki lokalnej do rzeczywistych potrzeb mieszkańców i biznesu. Doskonałym przykładem takiej współpracy są planowane inwestycje w odnawialne źródła energii, zarówno przez prywatnych inwestorów, jak i przez gminy czy spółki komunalne. Wczesne zaangażowanie spółdzielni energetycznej w takie projekty może przynieść korzyści wszystkim stronom. Pozwala to także z wyprzedzeniem ustalić zasady wykorzystania energii oraz modele rozliczeń, które będą korzystne zarówno dla producentów, jak i odbiorców.
Równie ważnym partnerem w tym procesie są lokalni przedsiębiorcy. To często oni odpowiadają za znaczną część lokalnego zużycia energii, ale jednocześnie dysponują własnymi instalacjami, na przykład źródłami wytwórczymi zainstalowanymi na dachach zakładów produkcyjnych, elektrowniami wiatrowymi i farmami fotowoltaicznymi. Ich udział w spółdzielni, jako aktywnych prosumentów i/lub wytwórców, może znacząco poprawić bilans energetyczny wspólnoty. Tworzenie mostów pomiędzy sektorem publicznym a prywatnym to nie tylko szansa na lepsze wykorzystanie lokalnych zasobów, ale też fundament trwałego i zrównoważonego rozwoju energetycznego regionu.
Podsumowanie
Efektywne działanie spółdzielni energetycznej zależy od trafnego doboru źródeł energii, dostosowanego do lokalnych warunków, sieci i potrzeb odbiorców. Kluczowe jest łączenie różnych technologii oraz współpraca z lokalnymi przedsiębiorcami i samorządami.
Potrzebujesz dowiedzieć się więcej o założeniu spółdzielni energetycznej i dobraniu odpowiednich źródeł? Skontaktuj się z nami!